8-fasenmodel
Het 8-fasenmodel is een krachtgericht begeleidingstraject waarin de leefgebieden die voor iedereen van belang zijn centraal staan: zingeving, wonen, financiën, relaties, lichamelijke gezondheid, psychische gezondheid, werk en activiteiten. De methode ontleent haar naam aan de acht fasen in het begeleidingsproces: van aanmelding tot uitstroom. Elke fase kent specifieke doelen en werkwijzen om de kracht van de cliënt te versterken. De vier fasen in het midden vormen de kern: het inventariseren van krachten en werken aan inspirerende begeleidingsdoelen.
Interventiebeschrijving-het-8-fasenmodel-2021.pdf 521.93 KB
Doelgroep
De primaire doelgroep voor de interventie 8-fasenmodel bestaat uit mensen met hulpvragen op meerdere leefgebieden. De interventie is bedoeld voor zowel mensen met lichte problematiek als mensen met multiproblematiek. De interventie is geschikt voor vrouwen, mannen, autochtonen, migranten, jongeren en ouderen. In de interventiebeschrijving spreekt de ontwikkelaar van ‘cliënten’. Daar kiest de ontwikkelaar voor, om aan te geven dat het gaat om mensen met een hulpvraag.
Doel
Het doel van de interventie is om cliënten doelgericht te laten werken aan hun toekomst en instellingen concrete instrumenten aan te reiken om cliënten daarbij te ondersteunen. Het gaat om het realiseren van een planmatige aanpak in de individuele begeleiding van cliënten, waarbij de gehele situatie en de vraag van de cliënt centraal staan.
Aanpak
Het 8-fasenmodel bestaat uit:
- Het invoeren van de werkwijze in de organisatie
- Het begeleiden van cliënten via de acht fasen
- Monitoring en evaluatie van de werkwijze.
Ad 2. De begeleiding bestaat uit individuele trajectbegeleiding, van instroom tot uitstroom, in acht fasen:
- Aanmeldingsfase: eerste contact cliënt – hulpverlener
- Intakefase: kennismaking cliënt – instelling
- Startfase: opbouw hulpverlening aan cliënt
- Analysefase: analyse van functioneren op zeven leefgebieden
- Planningsfase: opstellen van begeleidingsplan
- Uitvoeringsfase: uitvoering van begeleidingsplan
- Evaluatiefase: terugblik op uitvoeringsfase
- Uitstroomfase: afronding van hulpverlening.
Onderwerp zijn zeven leefgebieden: zingeving, wonen, financiën, sociale relaties, lichamelijke gezondheid, psychische gezondheid, werk en activiteiten. Centraal staat een integrale aanpak met een focus op sterke punten en krachten van mensen naast hun problemen. De interventie 8-fasenmodel kan uitgevoerd worden bij begeleidingstrajecten van minimaal zes weken.
Materiaal
De belangrijkste materialen zijn het handboek Het 8-fasenmodel. Cliënten in de maatschappelijke zorg begeleiden en de Implementiewijzer 8-fasenmodel. Een waarderende aanpak voor het implementeren van het 8-fasenmodel in uw organisatie. Daarnaast is de leefgebiedenwijzer een belangrijk instrument voor een krachtgerichte dialoog en is Kr8! en hulpmiddel voor de begeleiding aan 16+-jongeren. Er is ook een versie voor volwassenen.
Lees een interview met interventieontwikkelaar Petra van Leeuwen
Onderzoek
In 2004 heeft een procesevaluatie plaatsgevonden naar de wijze waarop de interventie is geïmplementeerd bij zes afdelingen van drie organisaties, gedurende een periode van 2 jaar. De praktijkervaringen hebben geleid tot bijstelling van de interventie. De uitvoerders vonden het 8-fasenmodel praktisch, cliëntgericht, breed en overdraagbaar; het bevordert de kwaliteit van de begeleiding. De organisaties en medewerkers zien dat de invoering inzet kost die vooral lukt met motivatie. Ook moet er voldoende capaciteit zijn voor individuele begeleiding. In 2009 is er nog een praktijkonderzoek gedaan. Ook hier waardeerden de uitvoerders het 8-fasenmodel vanwege het concrete en praktische karakter. Door het gebruik van leefgebieden verbreedt de blik van de begeleiding.
Samenvatting werkzame elementen
De interventie heeft de volgende werkzame elementen.
- De zeven leefgebieden brengen met de acht fasen van het begeleidingstraject structuur aan in de begeleiding en bijbehorende rapportage.
- De analyse door middel van persoonsbeschrijvingen en functioneren op leefgebieden geeft een breed beeld van de zwakke én sterke punten van de cliënt.
- De werkrelatie tussen cliënt en trajectbegeleider. Het eigenaarschap blijft bij de cliënt. De trajectbegeleider ondersteunt de cliënt bij het formuleren, realiseren en/of bijstellen van doelen.
- Wensen en behoeften van de cliënt zijn het uitgangspunt. Met maatwerk en eigen wensen is de cliënt gemotiveerd om aan de gestelde doelen te werken.
- Er is een Implementatiewijzer en een training 8-fasenmodel waarmee de organisatie leert werken met het model. De werkwijze kan aan de praktijk van de organisatie worden aangepast.
- De methode biedt maatwerk en flexibiliteit om aan te passen naar de context van de organisatie, mits de uitgangspunten bewaard blijven.
Beoordeling
Het 8-fasenmodel is in juli 2021 door een onafhankelijk panel opnieuw beoordeeld als Goed Beschreven. De beoordelaars waarderen de bruikbaarheid voor een brede doelgroep en het duidelijke en eenduidige model voor behandeling. Sterk vinden zij ook de cliëntgerichtheid van de interventie die uitgaat van mogelijkheden en kansen. De interventie is volgens hen helder beschreven, heeft een pragmatische insteek en is handzaam en toegankelijk.