Mensen met een ggz-achtergrond weer aan het werk via het Bruisnest

In het Bruisnest komen zo’n 75 mensen met een achtergrond in de geestelijke gezondheidszorg om te ontdekken en leren wat zij nodig hebben op hun weg naar (betaald) werk. Binnen het Platform Werk Inclusief Beperking werkt Bruisnest aan een project om meer persoonlijke ondersteuning richting een inclusieve arbeidsmarkt te realiseren. Oprichtster Yvonne Visser vertelt hoe het Bruisnest dit gaat aanpakken.

Het Bruisnest is een initiatief binnen stichting Kwintes. Deelnemers zijn hier geen cliënt, maar vrijwilliger of bezoeker. Sinds de oprichting in 2014 is dit de plek waar mensen hun kwaliteiten leren ontdekken met als doel meedoen en meetellen in de samenleving. ‘We zijn letterlijk begonnen met een leeg pand’, vertelt Yvonne Visser. ‘Alles wat we nu doen is ontstaan vanuit de vrijwilligers zelf. Er zijn zoveel mensen met kwaliteiten, maar door de stempel van de ggz komen deze vaak niet tot uiting.’ Yvonne spreekt uit eigen ervaring. Zelf woonde ze jarenlang in een beschermde woonvorm en nam ze deel aan dagbesteding. ‘Pas toen ik op mijzelf ging wonen kwam er ruimte in mijn hoofd en kwamen de ideeën om mensen met een ggz-achtergrond weer te laten participeren in de samenleving.’

'Er zijn zoveel mensen met kwaliteiten, maar door de stempel van de ggz komen deze vaak niet tot uiting'

Clubhousemodel

Visser nam deel aan de cliëntenraad van Kwintes en werd gevraagd om het Bruisnest op te zetten en te coördineren. Om inspiratie op te doen maakte ze kennis met projecten in Amerika en Zweden volgens het clubhousemodel. ‘Wat mij erg aantrok is dat dit model een programma bevat gericht op werk. In het programma nemen vaste werkgevers deel waar mensen met een ggz-achtergrond een soort stage kunnen lopen om weer werkervaring op te doen. Ook wel transitional employment genoemd: een stap die mensen maken voordat ze de zogenoemde supportive employment gaan waarbinnen je afspraken maakt tussen werknemer en werkgever. De laatste stap is independent employment, dan is er nog steeds ondersteuning vanuit het clubhuis, maar niet meer bij de werkgever zelf. In Nederland kun je een traject van Individuele Plaatsing en Steun (IPS) aangaan, maar hierin mis je de voorbereiding waarin je vaardigheden aanleert. Het Bruisnest biedt als ontwikkelplek deze voorfase.’  

Yvonne Visser en Mirjam Goedendorp van Bruisnest

Coördinatoren Yvonne Visser en Mirjam Goedendorp

Doorontwikkeling Bruisnest

Yvonne Visser nam al deel aan de denktank van het Platform Werk Inclusief Beperking. Samen met Movisie en de Goldschmeding Foundation heeft zij nu een projectplan voor doorontwikkeling van het Bruisnest geschreven in de vorm van een samenwerkingsplatform om binnen het platform te gaan uitvoeren. ‘Het Bruisnest is heel passend binnen het Platform Werk Inclusief Beperking, omdat Yvonne en haar collega’s veel ervaringskennis hebben en ze het initiatief zijn gestart vanuit de behoefte van de doelgroep’, zegt Roos van Schaijk, projectmedewerker bij Movisie. ‘De taal die het Bruisnest gebruikt is al veel meer op werk gericht dan enkel op dagbesteding. Door de mensen deelnemers of vrijwilligers te noemen in plaats van cliënten doet al iets met het vertrouwen. Ook is het belangrijk dat vrijwilligers verantwoordelijkheid krijgen, bij het Bruisnest mogen de vrijwilligers bijvoorbeeld zelf afsluiten. Het Bruisnest neemt de vrijwilligers echt serieus en dit vergroot de zelfregie.’ De plannen voor doorontwikkeling noemt Van Schaijk vernieuwend. ‘De gedachte achter het samenwerkingsplatform is dat het initiatief zich niet alleen op de ontwikkeling van de vrijwilligers richt, maar er bijvoorbeeld ook naar streeft dat werkgevers hun functie-eisen aanpassen. En ook dat de ontwikkeling niet alleen binnen het Bruisnest plaatsvindt, maar veel meer bij werkgevers zelf.’ Het feit dat het Bruisnest zich baseert op het clubhousemodel, een onderbouwde methode die zich heeft bewezen in onder andere Amerika, is voor het Platform Werk Inclusief Beperking ook een reden om het initiatief te omarmen.

'Het zou veel beter werken als vanuit Het Bruisnest jobcoaching en IPS-trajecten aangeboden kunnen worden'

Uitbreiding jobcoaches en IPS’ers

Eén van de aspecten van de doorontwikkeling is de uitbreiding van het aantal jobcoaches en IPS’ers. Veel vrijwilligers binnen Het Bruisnest willen en kunnen stappen naar werk maken. Maar ze zijn ook terughoudend, omdat velen van hen geen jobcoach of IPS’er hebben en/of hun vertrouwensband met de professional van Het Bruisnest niet willen opgeven. ‘Hierdoor zien we dat mensen langer bij Het Bruisnest blijven dan noodzakelijk en hun arbeidspotentieel onbenut blijft’, aldus Visser. ‘De IPS-coaches worden nu ingehuurd door de gemeente, maar het zou veel beter werken als vanuit Het Bruisnest jobcoaching en IPS-trajecten aangeboden kunnen worden. Een IPS’er erkent de kwetsbaarheid van vrijwilligers en kan ook de werkgever hier informatie over geven.’

Jobmaatjes

Daarnaast wil het Bruisnest ervaringsdeskundige jobmaatjes gaan opleiden, die kunnen worden ingezet bij het matchen van werkgever en werknemer. Visser: ‘Jobmaatjes zijn voormalig vrijwilligers van het Bruisnest die naar een baan zijn doorgegroeid. Een jobmaatje kan vertrouwen bieden bij het vinden van werk. Ook is een jobmaatje een belangrijke schakel naar de werkgever toe. Ze kunnen hun verhaal en kennis delen en een werkgever over de drempel helpen om een deelnemer aan te nemen.’

Werkgeversplatform

Voor de werkgevers staat het creëren van een werkgeversplatform op de planning. ‘Binnen dit platform kunnen werkgevers onderling ervaringen en kennis uitwisselen’, vertelt Visser. ‘Met welke psychische kwetsbaarheden heb je te maken en hoe pak je het aan? Ik wil ook graag bijeenkomsten organiseren voor werkgevers en jobmaatjes met ervaringskennis, zodat ze van elkaar kunnen leren en casussen kunnen bespreken.’ Het werkgeversnetwerk waar Visser contact mee heeft, zijn allemaal maatschappelijk betrokken organisaties. ‘Dit heb ik opgebouwd sinds ik het Bruisnest coördineer’, vertelt Visser. ‘De wens van de vrijwilliger staat centraal. Zo deed iemand een cursus website bouwen en heb ik een werkervaringsplek bij een webbureau geregeld. Deze persoon heeft daar nu een betaalde baan.’

'Vrijwilligers doen werknemersvaardigheden op, werken aan hun persoonlijke ontwikkeling en weten waar hun grenzen liggen'

Waardevol voorwerk

Visser: ‘Wanneer vrijwilligers bedrijven zelf benaderen zijn ze terughoudend, als ik er tussen zit, lijkt het makkelijker te gaan. Mijn ervaring is dat werkgevers graag met mensen van het Bruisnest werken, omdat ze zichzelf goed kennen. Vrijwilligers doen werknemersvaardigheden op, werken aan hun persoonlijke ontwikkeling en weten waar hun grenzen liggen. Eigenlijk hebben alle mensen die op een werkervaringsplek aan de slag zijn gegaan een contract gekregen. Dit zegt wel iets over het voorwerk dat we hier bij het Bruisnest doen.’

Platform Werk Inclusief Beperking 

Hoe realiseer je een echt inclusieve arbeidsmarkt? Het Platform Werk Inclusief Beperking ondersteunt innovatieve organisaties die daarvoor oplossingen in de praktijk ontwikkelen. Welke routes naar werk zijn er voor mensen met een psychische of verstandelijk kwetsbaarheid? Movisie brengt die routes in kaart en in verbinding en het Verwey Jonker Instituut evalueert de (door)ontwikkeling van die routes. Zo willen we uitkomen op meer bewezen effectieve aanpakken om werk inclusief beperking overal mogelijk te maken. Het platform brengt organisaties, gemeenten, werkgevers, ondersteuners en andere betrokkenen samen om deze verandering naar een inclusieve arbeidsmarkt duurzaam te maken. Sven Romkes van Goldschmeding Foundation: ‘Op dit moment hebben 14,7 procent van alle werkgevers in Nederland actieve ervaring met het aannemen van deze talentvolle groep. Een initiatief als het Bruisnest is een fantastische manier om nieuw talent te helpen naar een passende en duurzame plek op de arbeidsmarkt.’

Het Platform Werk Inclusief Beperking is een samenwerking tussen Movisie en het Verwey-Jonker Instituut. Het is één van de vier platforms (naast jongeren, nieuwkomers en vijftigplussers) die de Goldschmeding Foundation samen met partners mogelijk maakt om het streven naar een inclusieve arbeidsmarkt dichterbij te brengen.

Logo Platform Werk Inclusief Beperking