Laaggeletterdheid: wat kun je als sociaal wijkteam doen?
Zo’n 2,5 miljoen volwassenen hebben moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Dat heeft grote impact op hun persoonlijke leven. Want als je niet goed kunt lezen en schrijven, vind je minder snel een baan, is het lastiger om gezond te leven en heb je minder grip op je geldzaken. Kortom: taal maakt zelfredzaam. Als professional in een wijkteam is het daarom belangrijk om alert te zijn op laaggeletterdheid. Vijf tips die hierbij kunnen helpen.
1. Wijs een aandachtsfunctionaris Taal aan
Als een collega taal als aandachtsgebied heeft in het sociaal wijkteam, zorg je ervoor dat het onderwerp op de agenda blijft staan. Deze persoon is getraind in het herkennen en doorverwijzen van laaggeletterdheid. Je kunt bij diegene terecht met vragen, hij of zij adviseert over het bespreekbaar maken van laaggeletterdheid of een passende doorverwijzing en kan zorgen voor casuïstiekbespreking.
2. Vergroot je kennis over laaggeletterdheid
Als je meer weet over laaggeletterdheid, kun je eerder signaleren en je cliënt beter helpen. Stichting Lezen & Schrijven geeft trainingen over laaggeletterdheid. Ook kun je deze e-learning laaggeletterdheid volgen. Hiermee krijg je ook tips om het gesprek met je cliënt aan te gaan.
3. Doe bij het eerste contact een check op laaggeletterdheid
Je kunt eenvoudig checken of iemand misschien laaggeletterd is. Bijvoorbeeld door drie korte vragen te stellen over iemands werkervaring, land van herkomst en opleidingsniveau. Je kunt ook vragen of iemand een open vraag in een formulier invult.
4. Nodig een taalambassadeur uit
Een Taalambassadeur is een ex-laaggeletterde die vanuit eigen ervaring vertelt over hoe het is om niet goed te kunnen lezen, schrijven en rekenen. Zo krijg je meer inzicht met welke problemen iemand die laaggeletterd is te maken krijgt en welke oplossingen kunnen helpen. Ook maakt het duidelijk wat iemand doet om zijn of haar laagggeletterdheid te verhullen. Het kan een eyeopener zijn dat er mensen zijn die wel kunnen whatsappen, maar een brief écht niet begrijpen. Ook werkt het inspirerend om iemand zelf te horen vertellen wat het voor de zelfredzaamheid, participatie en gezondheid heeft betekend om te leren lezen en schrijven.
5. Neem de mogelijkheden voor taalaanbod op in je sociale kaart
Zorg dat mensen ergens terecht kunnen voor hulp en verwijs daar ook naar. Er zijn overal cursussen of Taalhuizen die laaggeletterden kunnen helpen.
Meer weten?
Stichting Lezen & Schrijven liet onderzoeken wat gemeenten en sociale wijkteams nodig hebben om laaggeletterdheid te integreren in beleid en uitvoering. Zij brachten een factsheet uit, waarin onder andere deze en meer tips zijn opgenomen. Op de site van Stichting Lezen & Schrijven vind je het factsheet Taal maakt zelfredzaam, artikelen en meer informatie over het onderzoek.
