‘De ervaringsdeskundige moet geen excuus-Truus worden’

‘Zorg werkt beter als zowel het professionele perspectief als het ervaringsperspectief worden erkend'. Ellen Spanjers (Zorgbelang Gelderland/Utrecht) en Inge Redeker (Vilans), leden van de partnergroep van de Vierde Movisie Participatieprijs, vertellen waarom zij de inzet van ervaringsdeskundigheid belangrijk vinden en waar zij tegenaan lopen. "We merken dat het een valkuil is om toch teveel aanbodgericht te gaan werken'.

Wie zijn jullie en wat doen jullie met ervaringsdeskundigheid?

Ellen: Zorgbelang Gelderland/Utrecht behartigt de belangen van zorgvragers. Er zijn 470 cliëntenorganisaties aangesloten. Deze achterban ondersteunen we op diverse manieren. Vanuit mijn functie als projectleider bij team Bovenregionaal signaleer ik knelpunten en wensen uit de praktijk. Samen met ervaringsdeskundigen initiëren én realiseren we nieuwe projecten. De basis ligt altijd bij de mensen zelf. Zelf ben ik ook ervaringsdeskundige en voor mij is het vanzelfsprekend om te werken vanuit de praktijk. Dat doe ik inmiddels al 25 jaar.

Inge: Vilans is het kenniscentrum voor mensen die langdurend op zorg en ondersteuning zijn aangewezen. Wij doen veel projecten om professionals te ondersteunen in hun werk, hen kennis te laten maken met de nieuwste informatie, methodieken en trends.

Volgens ons is het perspectief van de mensen om wie het gaat daarbij onmisbaar. Zelf hebben we een ervaringsdeskundige in dienst en het valt steeds weer op wat een extra toegevoegde waarde dat oplevert bij projectopzet, uitvoering en evaluatie.

Waarom is het belangrijk wat jullie doen?

Inge: Zorg werkt beter als zowel het professionele perspectief als het ervaringsperspectief wordt erkend. Wij betrekken ervaringsdeskundigen om vraaggericht te kunnen werken, wat willen de personen om wie het gaat? Daarbij is het belangrijk een bepaalde diversiteit in het projectteam te hebben en specifieke ervaringsdeskundigheid daarbij te betrekken.

Ellen: Wat heel belangrijk is, is dat Zorgbelang de stem laat horen van de mensen zelf. Wat vindt de Gelderse en Utrechtse burger belangrijk en wat vragen zij of hebben ze nodig om de zorg te verbeteren? Zorgbelang heeft een brugfunctie tussen zorgvragers/mantelzorgers en zorgaanbieders en gemeenten. Onze kracht ligt in het inbrengen van het cliëntenperspectief bij verbeteringen in de zorg.

Waar lopen jullie tegenaan? Hoe lossen jullie dat op?

Inge: We merken dat het een valkuil is om toch teveel aanbodgericht te gaan werken. We werken daarom aan een model over cocreatie met ervaringsdeskundigen, zodat ervaringsdeskundigheid optimaal kan renderen en het niet een excuus-Truus wordt. Een belangrijk puntje is bijvoorbeeld dat als je zelf open bent over je eigen ervaringen, je ervaringsdeskundigen uitnodigt om dat ook te zijn. Het is goed om ervaringen te delen, dat opent het gesprek. Dat was wel een eyeopener

Ellen: De huidige patiëntvertegenwoordigers vergrijzen. Vroeger waren er veel georganiseerde patiëntenverenigingen, en was het makkelijk om het cliëntenperspectief te vertegenwoordigen. De laatste tijd sluiten mensen zich vaak niet aan bij patiëntenvereniging, maar zoeken informatie op internet of andere kanalen. Dat lossen we op door mensen daar waar ze te vinden zijn op te zoeken, zoals op LinkedIn, Facebook en Twitter. Daardoor bereiken we een doelgroep die we anders niet bereiken.

Wat vind je andere interessante initiatieven die met ervaringsdeskundigheid werken?

Ellen: Ik ken er heel veel. Heel bijzonder vind ik de LFB, een belangenvereniging door en voor mensen met een verstandelijke beperking. Ze bieden onder andere scholing en training, gegeven door mensen mét en zonder verstandelijke beperking. Daardoor geven ze direct het goede voorbeeld hoe je goed kunt samenwerken.

Inge: De opleiding van Howie the Harp die er o.a. binnen Pameijer is als opleiding voor ervaringsdeskundigen. Pameijer werkt in de GGZ, maar ook in VG met mensen met verstandelijke beperking.

Waarom vinden jullie het belangrijk betrokken te zijn bij de participatieprijs?

Ellen: Zorgbelang is altijd bezig met participatie. We willen dat elke burger, met welke kwetsbaarheid dan ook, zo waardig en gelijkwaardig mogelijk kan participeren in de samenleving. De prijs sluit dus volledig aan bij onze visie, missie en werkwijze.

Inge: Wij vinden de participatieprijs een heel mooi initiatief, een laagdrempelige manier om het belang van participatie onder de aandacht te brengen. Goed ook dat het veld zo nauw betrokken wordt bij de prijs. Verder zien wij Movisie echt als een zusterorganisatie. We vinden dat Movisie en Vilans op gezamenlijke thema’s meer kunnen en moeten verbinden. Ook daarom steunen we de participatieprijs.