6 tips voor een goede samenwerking tussen wijkteams en mantelzorgers

Een van de grote uitdagingen voor de zorg en ondersteuning ‘nieuwe stijl’ is het integraal samenwerken in de wijk. Dat geldt niet alleen voor professionals onderling, maar ook voor mantelzorgers en (zorg-)vrijwilligers. Wijkteamprofessionals geven aan dat zij dit als belangrijke opdracht zien, maar tegelijk blijkt uit onderzoek dat zij onvoldoende toekomen aan de samenwerking met informele zorg en het collectief en outreachend werken. Voor het programma Integraal werken in de wijk spraken wij met wijkprofessionals over hun samenwerking met mantelzorgers.

In samenwerking met het Expertisecentrum Mantelzorg geven wij deze zes tips:

1. Weet waar je het over hebt

Ken de basisinformatie over mantelzorgers. Weet wat een enorme bijdrage mantelzorgers leveren aan de zorg en ken de verschillende soorten mantelzorgers. Bekijk de feiten en cijfers rondom mantelzorg.

2. Ontwikkel een visie op samenwerken met mantelzorgers

Je kunt mantelzorgers op verschillende manieren ondersteunen en benut ook vooral de expertise die mantelzorgers hebben. Verdiep je eens in het SOFA model, waarin uitgelegd wordt dat je als professional op verschillende manieren kunt kijken naar mantelzorgers.

3. Herken en erken mantelzorgers

Mantelzorgers geven zelf aan dat het meest behoefte hebben aan professionals die herkennen dat zij mantelzorger zijn en erkennen  wat zij doen als mantelzorger. Ga een open gesprek aan met mantelzorgers, op basis van een brede belangstellende blik (en niet vanuit het perspectief van de zorg, er hoeft niet altijd zorg geboden te worden). In deze kennisbundel van Expertisecentrum mantelzorg vind je verschillende tips voor samenspel met mantelzorgers.

4. Hou de draagkracht en draaglast in de gaten van mantelzorgers

Balans is van belang, dan houden mantelzorgers het vol. Mantelzorgers kunnen de zorg vaak niet loslaten, terwijl op sommige punten wel ondersteuning mogelijk is door anderen. Ga het gesprek daarover aan. En weet dat er handige instrumenten zijn om overbelasting vast te stellen. Zo’n instrument is bijvoorbeeld de EDIZ of EDIZ-Plus.

5. Weet naar wie je mantelzorgers kunt verwijzen

Je hoeft niet alles zelf op te pakken, maar signaleer wel en betrek zo nodig andere professionals of verwijs naar instanties. Het is zaak dat je een goed beeld hebt van wie wat doet in de wijk. Ken de sociale kaart van de wijk en weet wat er mogelijk is aan vrijwillige inzet. Lees hier goede voorbeelden hoe dit in een aantal gemeenten wordt opgepakt.

6. Wees zelf een facilitator en outreachende professional

Ga op zaken en mensen af. Neem deel aan initiatieven in de buurt. Zorg dat je zelf zichtbaar bent, dan kunnen burgers jou ook vinden als ze iets nodig hebben. Werk collegiaal samen met andere professionals in de wijk, deel ervaringen en leer van elkaars aanpak! Lees het magazine Als alles verandert, vakmanschap in tijden van decentraliseren met o.a. de ervaringen van andere professionals.

Bekijk ook ons dossier over wijkteams en informele zorg en lees meer over deze tips.

Dit artikel is geschreven in het kader van het programma Integraal Werken in de Wijk; een samenwerking tussen Movisie, Vilans, Nederlands Jeugdinstituut, Trimbos-instituut, NCJ en de Werkplaatsen Sociaal Domein.